KEMİK ERİMESİ (OSTEOPOROZ)

HİPERTANSİYON VE SAĞLIKLI YAŞAM


Hipertansiyon nedir?

Hipertansiyon veya yüksek kan basıncı kan damarlarınızdaki (atardamar ve toplardamarlar) basıncı artıran bir durumdur. Yüksek kan basıncı damarları hasara uğratarak ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Bunlar arasında inme, kalp krizi, kalp yetmezliği ve böbrek yetmezliği bulunur.

Hipertansiyonum olduğunu nasıl anlayabilirim?

Tansiyonunuzu ölçtürerek kan basıncınızın değerlerini öğrenebilirsiniz. Şayet büyük (sistolik) tansiyonunuz 140 mmHg ve üzeri ve/veya küçük (diyastolik) tansiyonunuz 90 veya üzeri ise kan basıncınızın yüksek olduğu kabul edilir. Bu durumda doktorunuza danışmalısınız. Bazen hipertansiyon başağrısı, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi belirtilere neden olabilir. Yaşlılarda büyük tansiyonun 160'ın üzerinde olması küçük tansiyon 90'ın altında olsa bile sağlıklı değildir.

Hangi tansiyon değerlerinde ne yapmalıyım?

Tansiyonunuzu en az iki yılda bir kontrol ettirin. Doktorunuz daha sık kontrol ettirmenizi isteyebilir. ABD'deki Ulusal Sağlık Enstitüsünün 18 yaş üzeri sağlıklı kişilerdeki önerileri aşağıdaki listede sunulmuştur:


Durum                Büyük tansiyon                Küçük tansiyon                Ne yapmalı
En uygun        120 veya altı                80 veya altı                2 yıl içinde tekrar kontrol
Normal                130'un altı                85'in altı                1 yıl içinde tekrar kontrol
Yüksek normal        130-139                85-89                        1 yıl içinde tekrar kontrol
Hipertansiyon
Evre1                140-159                        90-99                        2 ay içinde tekrar ölçümlerle onayla
Evre 2                160-179                        100-109                1 ay içinde doktora müracaat
Evre 3                180 veya üzeri                110 veya üzeri                Doktora hemen veya 1 hafta içinde müracaat


Hipertansiyona neler yol açabilir?

Hipertansiyona yol açan özel bir neden çoğu zaman bulunamaz. Hipertansiyon genellikle ailesel geçişlidir yani genlerin bu konuda büyük bir rolü vardır. Bununla beraber hipertansiyona neden olan genler henüz belirlenememiştir. Yüksek kan basıncına neden olan faktörler arasında şeker hastalığı ve şişmanlık ve sağlıklı olmayan alışkanlıklar örneğin az hareketli bir yaşam tarzı, aşırı alkol kullanımı, fazla kalorili, tuzlu ve yağlı gıdaların tüketilmesi ve sebze ve meyvelere pek rağbet edilmemesi bulunmaktadır. Ayrıca bazı böbrek hastalıkları, hormon ve sinirsel hastalıklar da hipertansiyon nedeni olabilmektedir.
Tansiyonumun yükselmemesi için neler yapmalıyım?

Şayet anne veya babanızda yüksek tansiyon varsa özellikle de her ikisinde varsa yaşamınızın herhangi bir döneminde sizin de tansiyonunuz yükselmeye başlayabilir. Aşağıda belirtilen şekilde yaşam tarzınızı değiştirirseniz hipertansiyon gelişimini geciktirebilir veya şiddetini azaltabilirsiniz:

"        Şişmansanız kilo verin
"        Alkol alımını sınırlandırın
"        Fiziksel aktivitenizi arttırın (hedef : haftada 4-6 gün 30-45 dakikalık egzersizler)
"        Bol sebze, meyve, tahıl ürünleri ve az yağlı süt ürünleri içeren dengeli bir diyetle beslenin
"        Ilımlı miktarlarda tuz kullanın. Yemeklere ilave tuz koymayın ve tuzlu yiyeceklerden kaçının
"        Diyetinizde doymuş yağ ve kolesterol miktarını azaltın
"        Sigara kullanmayın
"        Yılda en az bir defa tansiyonunuzu ölçtürün

Hipertansiyonun teşhisinde ve takibinde ne tür testler isteniyor?

Doktorunuz tarafından ayrıntılı bir muayene yapıldıktan sonra tedavi öncesi hipertansiyonun çeşitli organlarda yapması muhtemel hasarları belirlemek, diğer risk faktörlerini ortaya çıkarmak ve hipertansiyona yol açabilecek bazı hastalıkların belirlenmesi amacıyla çeşitli testler önerilmektedir.

      Başlangıç değerlendirmesi için önerilen temel testler
"        Tam idrar analizi (protein, kan, glukoz ve mikroskopi)
"        Tam kan sayımı
"        Serum potasyum, kalsiyum, fosfor
"        Serum üre, kreatinin, ürik asit
"        Kan şekeri, kolesterol, HDL kolesterol, trigliserid
"        Elektrokardiyogram (EKG)
"        Akciğer grafisi; ekokardiyogram

Sekonder hipertansiyon için özel tarama testleri
1.        Renovasküler hastalık: Renal dopler ultrasografi, plazma renin ve     aldosteron düzeyleri
2.        Feokromositoma: 24 saatlik idrarda kreatinin, metanefrinler ve katekolaminler veya plazma katekolaminleri
3.        Cushing sendromu: Deksametazon supresyon testi veya 24 saatlik idrar kortizolü



Doktorum hipertansiyonumu nasıl tedavi eder?

Öncelikle doktorunuz tansiyonunuzu tekrar ölçerek teşhisi kesinleştirir.
Hipertansiyonu olmayan kişilerde dahi kan basıncı iner-çıkar. Örneğin ağrılı bir yaralanma veya ateşli bir hastalık kısa süreliğine tansiyonunuzu yükseltebilir. Kan basıncını yükseltebilecek herhangi bir neden (örneğin, tansiyon ölçümünden önce sigara, kahve veya kafeinli içeçekler içmek) yokken istirahat halinde ölçülen tansiyonunuzun yüksek çıkması sizde hipertansiyon olabileceğini akla getirmelidir.
Sonraki aşamada doktorunuz hipertansiyonun özel bir nedeni olup olmadığını belirlemek için sizi ayrıntılı olarak muayene eder. Çeşitli laboratuvar testleriyle hipertansiyonun kalp, beyin, böbrekler ve diğer organlardaki kan damarlarına karşı herhangi bir zararının olup olmadığı kontrol edilir. Doktorunuz ayrıca sigara içme, yüksek kolesterol düzeyleri, diyabet, ailede kalp damar hastalığının bulunması gibi diğer risk faktörlerini de göz önünde bulunduracaktır.

En son aşamada doktorunuz tedaviye karar verecektir. Bunlar arasında yukarıda bahsedilen ve hipertansiyon tedavisinde de yararlı olabilen yaşam tarzındaki değişiklikler bulunmaktadır. Sonra, kan basıncınız çok yüksekse (160/100 mmHg'nin üzeri) veya yukarıda bahsedilen risk faktörlerinden biri veya daha fazlası varsa veya koroner hastalık, kalp büyümesi, inme, böbrek hastalığı, damar hastalığı gibi organ hasarları varsa doktorunuz tansiyon düşürücü ilaçlar önerecek ve diğer risk faktörlerini tedavi edecektir.

Kan basıncımın kontrol altında tutulabilmesi için neler yapmalıyım?

Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaç sayısı 80'in üzerindedir. Doktorlarının tavsiyelerine uymak şartıyla hipertansiyon hastalarının %90'ından fazlası ilaçlardan iyi sonuçlar elde etmektedir. Aşağıdaki önerilere uyarsanız tedaviniz daha başarılı olacaktır:

1.        Tedavide doktorunuzla birlikte hareket edin
2.        Tedavi programına ailenizi de dahil edin. Ailenizin diyet ve ekzersiz   alışkanlıklarını düzeltin. Bunlar herkes için yararlıdır ve diğer aile üyelerinde hipertansiyon gelişimini önleyebilmektedir
3.        Tansiyonunuzu evde ölçün ve günlük olarak kaydedin. Böylece doktorunuz tansiyonunuzu daha kolay takip edebilecektir
4.        İlacınızı hergün mutlaka alın
5.        Tansiyonunuzun kontrolünde bir ilerleme olduğunu düşünmüyorsanız doktorunuzla konuşun. İletişim başarı için bir anahtardır
6.        Doktorla olan randevularınıza uyun. Kan basıncınız kontrol altında olsa dahi her 3-6 ayda bir doktorunuzla görüşün

0 282 654 55 25
Bu internet sitesinin tüm hakları saklıdır ve Büyük İstanbul Laboratuvarına aittir.